Ya fa años que soñaba con fer chiretas de marisco, güei be d'aber-ne por astí, pero seguro que no sapen tan buenas como yo me pensaba de nino

20 jun 2015

Enta ra Flor de Nieu




Puyábanos de buena maitinada por un biello camín preto de buxos fartos que nos iban plebendo en a lomera, plenando d’augua as botas, enfredindo a soñera con a que íbanos, sondormitos, entre boiras. Alta, bien alta encara, a punta d’una d’as montañas más singulars de l’Alto Aragón s’amagaba.

 A o cabo de bel par d’oras l’ambista se ubrió, dixando a os nuestros pies un mar de boiras entre as que Guara no se sabeba si nadaba u s’afogaba. A o norte as Tres Serols con sayas blancas nos clucaban o güello. Un cuerzo que pacheba en a tasca blincó enta par d'a selba sin acabar o suyo desayuno. Encara nos quedaba o puyadón más tieso d’a chornata pero o sol ixecaba a bonico a fartera d’a ropa e una miqueta de zierzo aduyaba a espabilar.


Chunto a ra punta trobemos una marrosa de flors de nieu y ascape me bino ta ra capeza a canta de Nadau, De cap tà l’immortéla, “enta ra flor de nieu”: Haut, Peirot, vam caminar, vam caminar de cap tà l’immortèla... après lo malh, un aute malh... Ye una canta con a que ye fázil identificar-se cuan entre as deleras d’uno están as de correr montañas y fer país. Ixo fan Los de Nadau, a sobrebuena colla mosicaires naxita en Tarbes en 1973.

Fa bel par d’años tube a ideya de traduzir ixa canta ta ra nuestra luenga, pero entre que tresbatiba os esbozos e que no adubiba a fer-ne plegó 2014 e a Ronda de Boltaña, en o suyo disco La huella que el tiempo deja, i ficó una adaptación – más que libre – al castellano salita d’o inabracable chenio de Manuel Domínguez. 

Con tot, cumplo con a mía promesa de fer una bersión en aragonés que ye ista:

Enta ra flor de nieu


Sé d’un país e d’una flor,

E d’una flor, e d’una flor

Que clamamos a de l’amor,

A de l’amor, a de l’amor.


Au! Peirot, imos a andar, imos a andar,

Enta ra flor de nieu

Au! Peirot, imos a andar, imos a andar

O País cal buscar.


Alto d’a tuca, bi ha una luz,

Bi ha una luz, bi ha una luz,

Cal parar cuenta de bel trepuz,

De bel trepuz, de bel trepuz.


Au Peirot, imos a andar, imos a andar,

Enta ra flor de nieu

Au Peirot, imos a andar, imos a andar

O País cal buscar.


Nos cal trespasar toz os barzals,

Toz os barzals, toz os barzals,

T’agarrar-se, no más que as mans,

No más que as mans, no más que as mans.


Au! Peirot, imos a andar, imos a andar,

Enta ra flor de nieu

Au! Peirot, imos a andar, imos a andar

O País cal buscar.


Talmén no beigamos nunca ra fin,

Nunca ra fin, nunca ra fin,

A libertá ye o camín,

Ye o camín, ye o camín.


Au! Peirot, imos a andar, imos a andar,

Enta ra flor de nieu

Au! Peirot, imos a andar, imos a andar

O País cal buscar.


Zaga d’a tuca, bi ha otra tuca,

 bi ha otra tuca, bi ha otra tuca,

Zaga d’a luz, bi ha otra luz,

 bi ha otra luz, bi ha otra luz...


Au! Peirot, imos a andar, imos a andar,

Enta ra flor de nieu

Au! Peirot, imos a andar, imos a andar

O País cal buscar.


Au! Peirot, imos a andar, imos a andar,

Enta ra flor de nieu

Au! Peirot, imos a andar, imos a andar

O País cal buscar.

L’orixinal de Nadau ye iste (d’o disco L’Immortèla) :

De cap tà l’immortèla

Sèi un país e ua flor,
E ua flor, e ua flor,
Que l’aperam la de l’amor,
La de l’amor, la de l’amor,

               Haut, Peiròt, vam caminar, vam caminar,
                De cap tà l’immortèla,
                Haut, Peiròt, vam caminar, vam caminar,
                Lo país vam cercar.

Au som deu malh, que i a ua lutz,
Que i a ua lutz, que i a ua lutz,
Qu’i cau guardar los uelhs dessús,
Los uelhs dessús, los uelhs dessús,

Que’ns cau traucar tot lo segàs,
Tot lo segàs, tot lo segàs,
Tà ns’arrapar, sonque las mans,
Sonque las mans, sonque las mans,

Lhèu veiram pas jamei la fin,
Jamei la fin, jamei la fin,
La libertat qu’ei lo camin,
Qu’ei lo camin, qu’ei lo camin,

Après lo malh, un aute malh,
Un aute malh, un aute malh,
Après la lutz, ua auta lutz,
Ua auta lutz, ua auta lutz...

Ye grabato por primera begata en 1978 (En 1996 lo Grupo Folclórico de la Val d’Echo grababa o suyo disco Flor de Nieu). En o rete ye fázil trobar conziertos de Nadau cantando-la. Por exemplo, en iste ñudo, u prezedita d’a otra gran canta perinenca, Aqueras Montanhas, en iste otro. Ascuitándo-la me remero d'ista mitá de sieglo en a que he andato, en buena compaña, dezaga d’a flor de nieu, dende o Turbón dica Petrechema, mirando de fer país, dende Salas enta Samianigo... Au! Peirot, qué mas se tiene no trobar a fin si imos andando, fendo camín. Après lo malh, un aute malh...



No hay comentarios:

Publicar un comentario